Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται μία έντονη κινητικότητα γύρω από την προοπτική επίλυσης της διένεξης στο Αιγαίο, με τον ελληνοτουρκικό διάλογο να είναι σε πλήρη εξέλιξη και τη δυνατότητα για διμερείς διαπραγματεύσεις να αποκαλύπτεται στον ορίζοντα, καθώς και η προοπτική προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο. Για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις θα είναι παραγωγικές και θα οδηγήσουν σε θετική κατάληξη, είναι απαραίτητο να πληρούνται έξι συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τις δύο χώρες.
Κατ’ αρχάς, τα δύο μέρη πρέπει να είναι έτοιμα να κάνουν συμπεριφορές συμβιβασμού, περιορίζοντας τις απαιτήσεις τους, αλλά και να πιστεύουν ότι η χρονική συγκυρία είναι κατάλληλη για αμοιβαίους συμβιβασμούς χωρίς υπερβολικό κόστος. Επιπλέον, οι τελικές θέσεις των δύο πλευρών δεν πρέπει να είναι εντελώς αντίθετες, διότι θα πρέπει να υπάρχει περιθώριο για αμοιβαίες υποχωρήσεις, διασφαλίζοντας ότι καμία πλευρά δεν θα είναι υποχρεωμένη να εγκαταλείψει τις «κόκκινες γραμμές» της. Χρειάζεται, επίσης, να αισθάνονται και οι δύο πλευρές ότι τα οφέλη που θα προκύψουν από την επίλυση της διαφοράς είναι σαφώς προτιμότερα από το κόστος της συνέχισης της σύγκρουσης.
Το τελικό πακέτο λύσης θα πρέπει επίσης να μην θεωρείται απαράδεκτο ή άδικο, αλλά να αναγνωρίζεται ως λογικό, με αμοιβαίες και ισάξιες υποχωρήσεις. Αναφορικά με τις επιμέρους παραμέτρους, είναι κρίσιμο να εξεταστεί το κόστος που συνεπάγεται η επίλυση της διαφοράς σε σχέση με τις ζημιές που θα προκύψουν από τη μη επίλυσή της. Με αυτές τις παραμέτρους στο τραπέζι, είναι ζωτικής σημασίας να επισημανθεί το εσωτερικό πολιτικό κόστος που μπορεί να προκύψει, όπως και οι προκλήσεις που αντίκτυπο έχουν στη διαδικασία.
Ωστόσο, υπάρχει και ο καίριος στόχος της αλλαγής της νοοτροπίας και των προσεγγίσεων που διακατέχουν και τις δύο χώρες, με την απαίτηση να ξεπεραστεί ο επιθετικός εθνοκεντρισμός και ο εθνικισμός. Για την Ελλάδα, είναι ουσιώδους σημασίας να αποδεχτεί ότι το Αιγαίο, παρά την πολιτιστική του σημασία, δεν μπορεί να θεωρείται αποκλειστικά ελληνική θάλασσα, δεδομένης της εκτενέστερης τουρκικής ακτογραμμής. Επίσης, είναι σημαντικό η χώρα να μην επιδιώκει να επεκταθεί υπερβολικά σε περιοχές που δεν της ανήκουν.
Από την αντίθετη πλευρά, η Τουρκία θα πρέπει να αποδεχθεί ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έχουν δικαιώματα για την Ελλάδα και να σταματήσει να υποστηρίζει ότι αποτελούν απλή γεωλογική προέκταση της Ανατολίας. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν και οι δύο χώρες ότι οι θέσεις που προβάλλονται για λόγους διαπραγματευτικούς δεν είναι απαραίτητα οι θέσεις πόλωσης και έτσι να δοθεί η ευκαιρία για λογικές και δίκαιες λύσεις.
Εν κατακλείδι, οι διαφορές στο Αιγαίο επιδέχονται λογικής και λειτουργικής προσέγγισης, και ο δρόμος για μία εποικοδομητική συναντίληψη χρειάζεται γενναιοδωρία και διάθεση συνεργασίας από και τις δύο πλευρές, οδηγώντας έτσι σε λύσεις “win-win”.
Πηγή: tanea.gr
